توانمندی در زنان باردار

چکیده مقدمه: توانمندی دوران بارداری به عنوان احساس رضایت، افزایش استقلال،  بهبود تعامل بین دیگران و محیط و افزایش خودبخودی انرژی روانی برای دستیابی به بارداری و زایمانی موفق تعریف می­شود. آموزش­های دوران بارداری زنان را  برای تطابق بهتر در مقابل تغییرات فیزیکی و روانی بدنبال بارداری و کسب تجربه یک زایمان رضایت بخش توانمند می­کند. هدف: مطالعه حاضر با هدف تعیین توانمندی زنان باردار مراجعه­کننده به درمانگاه مراقبت­های دوران بارداری در شهر تنکابن صورت گرفت. روش­کار: پژوهش حاضر یک مطالعه مقطعی است که بر روی 200 زن باردار که جهت مراقبت­های دوران بارداری به مراکز بهداشتی درمانی شهر تنکابن در سال 1392 مراجعه کرده بودند، انجام گرفته است. مادران باردار شرکت­کننده در پژوهش حداقل سواد خواندن و نوشتن را داشتند و هیچ مشکل پزشکی یا مامایی قابل توجه نداشتند که بارداری آنان را تحت عنوان حاملگی پرخطر معرفی کند، نداشتند. افراد سابقه سزارین قبلی نداشته و تمایل خود را جهت شرکت در مطالعه اعلام کرده بودند. نمونه­گیری به روش خوشه­ای انجام شد، سپس به طور تصادفی 2 مرکز از خوشه­ها انتخاب شد و در این دو مرکز کلیه زنان باردار مراجعه­کننده جهت انجام مراقبت های بارداری که دارای مشخصات یاد شده بودند، پس از کسب رضایت کتبی مورد مطالعه قرار گرفتند. ابزار گردآوری داده­ها پرسشنامه بود که در دو قسمت تدوین گردید. قسمت اول مشخصات فردی و مامایی و قسمت دوم پرسشنامه توانمندی زنان باردار kameda بود. پرسشنامه توانمندی زنان باردار دارای 27 سؤال در 5 بُعد می باشد که شامل ابعاد خودکارآمدی با 6 سؤال، تصویر از آینده 6 سؤال، عزت نفس 7 سؤال، حمایت و تأیید از طرف دیگران 4 سؤال و لذت اضافه­شدن یک نفر به خانواده با 4 سؤال می باشد و براساس معیار درجه­بندی لایکرت، از کاملاً مخالف تا کاملاً موافق با نمره ای از 1 تا 4 پاسخ داده شده و حداقل نمره 27 و حداکثر نمره 108 به آن تعلق می گیرد. از میانگین نمره به منظور قضاوت استفاده می­شود. اطلاعات آماری با استفاده از آمار توصیفی و آزمون آنالیز واریانس (با توجه به نرمال بودن توزیع داده ها) و در سطح معنادار آماری 95 درصد و مقدار خطای 05/0 مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. جمع­آوری داده­ها پس از تأیید طرح در شورای پژوهشی دانشگاه آزاد تنکابن انجام گرفت. نتایج: براساس یافته­های این تحقیق میانگین سن واحدهای مورد پژوهش 76/3± 38/26 سال بود . 36 درصد  زنان در سه ماهه اول بارداری بودند. اکثریت زنان باردار (55/55%) بارداری نخست خود را تجربه می­نمودند و دارای تحصیلات دبیرستانی (40%)، خانه دار (5/90%) و حاملگی خواسته (5/79 %) بودند.یافته­های مطالعه نشان داد میانگین و انحراف معیار نمره توانمندی71/6±  74/78 (حداقل نمره برای کل مقیاس 27 و حداکثر 108) می­باشد و در میان ابعاد توانمندی بیشترین میانگین امتیاز مربوط به بعد عزت نفس (82/1 ± 19/19) و کمترین امتیاز مربوط به بعد  حمایت و تأیید از طرف دیگران ( 59 /1 ±70/12) و لذت اضافه­شدن یک نفر به خانواده (79/1 ±  66/13) بود. همچنین یافته ها نشان داد  بین تحصیلات مادر و نمره توانمندی ارتباط آماری معنادار وجود داشت (03/0=p) از طرفی بین علاقه به ادامه بارداری و توانمندی ارتباط معنادار آماری دیده شد (005/0=p). بین سایر متغیرها مانند سن بارداری، سن مادر، تعداد بارداری، شغل مادر، حمایت­های همسر، سطح درآمد و خواسته بودن حاملگی با امتیاز کل توانمندی اختلاف معنادار آماری وجود نداشت. نتیجه­گیری: یافته­های این مطالعه می­تواند در ارزیابی مراقبت­های دوران بارداری، برنامه­ریزی و برگزاری کلاسهای آموزش آمادگی زایمان و افزایش سطح توانمندی زنان باردار مؤثر باشد. با توجه به نقش آموزش در ارتقای توانمندی زنان پیشنهاد می­شود تأثیر کلاس­های ترویج زایمان طبیعی در توانمندی زنان باردار در مطالعات بعدی مد نظر قرار گیرد. آموزش دوران بارداری احساس شادی، خوشحالی در خانواده، توانایی رویارویی با شرایط جدید، سلامت مادر و نوزاد، افزایش اعتماد بنفس، رضایت از بچه دارشدن، مشارکت فعال اعضاء خانواده در حفظ سلامت و بهبودی خانواده و توانایی سازگاری و رویارویی با مشکلات و پذیرش مسئولیت های زندگی را به همراه دارد.